بررسی مسئله تجسّم اعمال از دیدگاه ملاصدرا و فیلسوفان صدرایی
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده الهیات
- author شیما عبدی زاد
- adviser شمس الله سراج رضا رضازاده
- publication year 1392
abstract
یکی از مباحثی که در مسئله معاد شناسی فکر انسان را به خود مشغول کرده و از اهمیت ویژه ای برخوردار است، مسئله ی تجسّم اعمال می باشد. اگر چه سابقه طرح این بحث به عصر نزول قرآن بازمی گردد و حتی فیلسوفان یونان باستان نیز در این زمینه نظریه هایی داده اند ولی عنوان کردن آن به طور جدی در سده های اخیر ابتدا توسط شیخ بهایی و سپس شاگرد وی ملاصدرا صورت گرفت. ملاصدرا نقش مهمی در اثبات و تبیین این مسئله ایفا نموده است. از نظر وی اعمال، افکار، نیات و خلقیات ما ابتدا به صورت حال هستند که موقت و زودگذر است ولی با تکرار آنها کم کم به صورت ملکه درمی آیند و این ملکه ها هستند که در سرای اخروی صورت انسان را شکل می دهند. در واقع باطن دنیوی ما همان صورت اخروی ما در قیامت است. از نظر ملاصدرا نفس انسان قدرت گسترده ای در ایجاد صور مختلف اعم از حسن و قبیح دارد و این قدرت نفس انسانی از آنجایی است که از نفخه الهی سرچشمه می گیرد. وی چهار مقدمه برای اثبات تجسّم اعمال ذکر می کند که عبارتنداز: 1- تجرد نفس، 2- ارتباط نفس با خارج، 3- تألم و تلذذ از صورت علمی، 4- تجرد قوه خیال. ملاصدرا علاوه بر اینکه تجسّم اعمال را از منظر عقلی مورد بررسی قرار داده است، این مسئله را ازدیدگاه تفسیری بررسی نموده است. هر چند که تفسیر ملاصدرا به سرانجام نرسید ولی در تفسیر همین چند سوره بر جای مانده از ایشان مسئله تجسّم اعمال به وضوح بیان شده است.
similar resources
بررسی تجسم اعمال از دیدگاه ملاصدرا و علامه مجلسی
در طول تاریخ، تجسم اعمال مخالفان و موافقانی سرسخت داشته است. ملاصدرا براساس مبانی حکمت متعالیه - از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود، تشخص وجود، حرکت جوهری نفس، فاعلیت نفس، تجرد خیال و خلق صور بدون مشارکت ماده – تجسم پذیری کردارها را تبیین نموده است. در مقابل، مرحوم مجلسی به شدت و با تعصب تمام نه تنها قائلان به تجسم اعمال را تکفیر نموده بلکه با ارائۀ ادله، آن را مستلزم محال می داند. در این مقاله، به...
full textبررسی مسئله ازخودبیگانگی از دیدگاه ملاصدرا
این مقاله درصدد است به مسئله ازخودبیگانگی از دیدگاه ملاصدرا بپردازد. هرچند ملاصدرا از اصطلاح «ازخودبیگانگی» به‌صراحت نام نبرده، اما اصطلاحات معادلی مانند خودفراموشی، ناخودشناسی و غفلت از خویشتن در آثار وی یافت می‌شود. با تحلیل سخنان ملاصدرا در مباحث قوس نزول و صعود، بازگشت به اصل، غفلت از خود عقلی، مراتب قوای انسانی و تناسخ ملکوتی می‌توان ازخودبیگانگی را استنباط کرد. ملاصدرا در حکمت متع...
full textبررسی و نقد نظریه تجسم اعمال از ملاصدرا تا معاصر
انسان موجودی است که دارای دو بعد جسمانی و روحانی است و به واسطه داشتن بعد مجرد ، پس از قطع حیات مادی و دنیوی ، زندگی جاودانه دارد که در آن یا متنعم در بهشت و یا متالم در جهنم است. اما مفسران قرآن کریم و فیلسوفان اسلامی در مورد نحوه و منشا این حیات جاودانه و برپایی نظام جزا و پاداش اخروی اختلاف نظر دارند و به سه گروه تقسیم می شوند: گروه اول: حیات اخروی را نتیجه و اثر اعمال و نیات انسان در دنیا م...
15 صفحه اولتجسم اعمال از منظر دین و فلسفه
تجسم اعمال تبیینی است از چگونگی تأثیر اعمال بشر در سرنوشت نهایی او و تحلیلی است از نحوه ارتباط میان اعمال دنیوی با جزای اخروی.در این مقاله که به بررسی تجسم اعمال با روی‌کرد فلسفی آن می‌پردازد، پس از بیان خاستگاه، تعریف، پیشینه، اهمیت و ثمره این بحث، به ذکر دو دیدگاه در این زمینه پرداخته شده و پس از تبیین فلسفی موضوع، شبهه عقلی وارد در مسئله مطرح و به آن پاسخ داده شده و در پایان به خلاصه و نتایج...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه ایلام - دانشکده الهیات
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023